Parametry klasyfikacyjne skał stropowych i aktywność sejsmiczna w O/ZG "LUBIN"
Więcej
Ukryj
1
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Instytut Górnictwa
2
Absolwent, Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Instytut
Gónictwa
Autor do korespondencji
Anna Gogolewska
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Instytut Górnictwa,
pl. Teatralny 2, 50-051 Wrocław.
Mining Science 2009;128(36):71-102
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Efektem ingerencji w pierwotny stan górotworu mogą być wstrząsy górotworu i ich skutki w postaci odprężeń i tąpnięć. W kopalni „Lubin” występują głównie tąpania udarowe oraz w mniejszej ilości tąpania naprężeniowe. Rozpoznanie geologiczne złoża w aspekcie zagrożenia tąpaniami jest częścią profilaktyki tąpaniowej i oparte jest o: otwory badawcze z powierzchni, otwory badawcze z poziomu złoża oraz pomiary i obserwacje podczas drążenia wyrobisk udostępniających, przygotowawczych i eksploatacyjnych. Wykonanie badań próbek skalnych pobranych z otworów oraz pomiarów i obserwacji w wyrobiskach górniczych pozwala na określenie parametrów geologicznych i geotechnicznych. Na podstawie rozpoznania geologicznego dokonywana jest ocena (klasyfikacja) skał dla określenia stopnia zagrożenia tąpaniami, a w szczególności skał stropowych, spągowych i furty eksploatacyjnej. Przy ocenie warstw budujących strop bierze się pod uwagę: wytrzymałość skał stropowych na ściskanie, wskaźnik zuskokowania stropu, wskaźnik gęstości zmineralizowanych szczelin, wskaźnik średniego odstępu między spękaniami ciosowymi w ławicach, średnią grubość ławic. Na podstawie tych parametrów określa się współczynnik tektonicznego zaangażowania stropu, a następnie wskaźnik stateczności stropu i ich wartości decydują o kwalifikacji stropu do jednej z czterech klas w aspekcie zagrożenia tąpaniami. Geologiczne rozpoznanie i określenie aktywności sejsmicznej są niezbędne do zaliczenia partii złoża do odpowiedniego stopnia zagrożenia tąpaniami. Przedstawiono parametry klasyfikacyjne skał stropowych, przeprowadzono ich statystyczną analizę i obliczono wskaźnik ich zmienności. Omówiono aktywność sejsmiczną i określono jej związek ze zmiennością tych parametrów. Natomiast, aby wykonać analizę wpływu zmienności parametrów klasyfikacyjnych skał stropowych na poziom aktywności sejsmicznej skonstruowano izolinie tych parametrów dla ca- łego obszaru górniczego O/ZG „Lubin” oraz dla wybranych pól eksploatacyjnych. Obliczenia i analizy wykonano dla całego obszaru górniczego O/ZG „Lubin” oraz czterech pól eksploatacyjnych o zróżnicowanej aktywności sejsmicznej dla lat 2005–2007.
REFERENCJE (3)
1.
GOSZCZ A., Elementy mechaniki skal oraz tąpania w polskich kopalniach węgla i miedzi. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej, nr 2, Krakowi999.
2.
KGHM POLSKA MIEDŹ S.A., Instrukcja klasyfikowania stropów dla oceny zagrożenia tąpaniami w kopalniach rud miedzi LGOM, Lubin 2002.
3.
NIEC M., Geologia kopalniana, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1982.