Emisja metanu i wydobycie węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym w relacji do zwiększania się efektu cieplarnianego w Polsce w latach 1994-2018
Mining Science 2021;28:59-76
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
Zastosowania nauk podstawowych w górnictwieWentylacja i geotechnika kopalńOchrona środowiska i utylizacja odpadów
STRESZCZENIE
Górnośląskie Zagłębie Węglowe jest największym zagłębiem węglowym w Polsce i jednym z największych w Europie będąc jednocześnie najbardziej uprzemysłowionym regionem w kraju. Najważniejszym surowcem jest tutaj węgiel kamienny, który był produkowany przez 65 kopalń w latach 90-tych. Geologia GZW jest bardzo zróżnicowana i niejednolita. Złoża węgla znajdujące się w centralnej, południowej i zachodniej części są w większości przykryte nieprzepuszczalnym nadkładem Mioceńskim, który pomógł metanowi (CH4) do zakumulowania się w węglu w przeszłości geologicznej. Zagrożenie metanowe to jedno z najniebezpieczniejszych zagrożeń naturalnych w polskim górnictwie podziemnym. Metan pomimo tego, że jest silnie wybuchowy, to jest jednocześnie bardzo silnym gazem cieplarnianym, mocniejszym od CO2 o około 20-25 razy. Polskie kopalnie wypuszczają średnio 470 tys. ton metanu do atmosfery rocznie, przyczyniając się do wzrostu efektu cieplarnianego. Z roku na rok kopalnie węgla kamiennego wydobywają węgiel z coraz to głębszych pokładów, gdzie metanonośność złóż jest coraz większa. By utrzymać bezpiecznie warunki pracy, metan jest wychwytywany i używany do wewnętrznej produkcji ciepła i prądu w kopalni bądź wypuszczany prosto do atmosfery.
REFERENCJE (39)
1.
ADLER M.J. (Ed.), 1994, International anthropogenic methane emissions: estimates for 1990. Report to Congress, U.S. EPA Report 230R-93-010.
2.
Annual Report, 1995–2017, Annual Report (for the years 1994-2017) on the state of basic natural and technical hazards in the hard coal mining industry, Gas Hazard. Publ. Central Mining Institute, Ka-towice (in Polish).
3.
ARCHER D., 2011, Globalne ocieplenie: zrozumieć prognozę, PWN Publishing House, Warsaw (in Polish).
4.
BATES J., 1998, A strategy for reducing methane emissions, Studies in Environmental Science, Vol. 72, pp. 245–264.
5.
BEDNORZ J., 2011, Socio-economical effects of hard coal mining in Poland, Górnictwo i Geologia, 6(4) (in Polish).
6.
Best Practice Guidance, 2010, Best Practice Guidance for effective methane drainage and use in coal mines, ECE Energy Series 31, Economic commission for Europe. Methane to markets partnership, United Nations, New York and Geneva [https://www.unece.org/fileadmi....
8.
Central Statistical Office, 2005–2020, Resources, Use, Pollution and Protection of Waters, in: Environ-ment, Central Statistical Office, Warsaw (in Polish).
9.
CURNOW M., 2020, Carbon farming: reducing methane emissions from cattle using feed additives, [https://www.agric.wa.gov.au/cl...-.
11.
CRUTZEN P.J., A discussion of the chemistry of some minor constitutents in the stratosphere and tropo-sphere, Pure Appl. Geophys., 1973, 106–108, 1385–1399.
12.
CZAPLIŃSKI A. (Ed.), 1994, Węgiel kamienny, University of Science and Technology Publishing House, Kraków (in Polish).
13.
DREGER M., 2019, Methane emission in selected hard-coal mines of the Upper Silesian Coal Basin in 1997–2016, Geology, Geophysics and Environment, Vol. 45(2), 121–132.
14.
DREGER M., 2020, Changes in the methane emissions and hard coal output in the Brzeszcze mine (the Upper Silesian Coal Basin, Poland), Geology, Geophysics & Environment, Vol. 46(2), 159–174.
15.
DREGER M., KĘDZIOR S., 2019, Methane emissions and demethanation of coal mines in the Upper Silesian Coal Basin between 1997 and 2016, Environmental and Socio-economic Studies, 7, 1, 12–23.
17.
EU Final Report, 1998, Options to Reduce Methane Emissions (Final Report), AEAT-3773, Issue 3.
18.
GINTY E., 2016, Australia’s coal mines are pouring methane gas into the atmosphere. Available online at June 2019, https://theconversation.com/au....
20.
Global Methane Initiative, 2020, Global Methane Emissions and Mitigation Opportunities, [https://.
22.
GRZYBEK I., KĘDZIOR S., 2005, The differentiation of gases condition in the Upper Silesia Coal Basin and methane migration possibilities from non-working coal mines (Zróżnicowanie warunków gazowych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego a możliwości migracji metanu ze zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego). Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej – Górnictwo, Vol. 268, The Silesian Technical University Publications, Gliwice, 55–66 (in Polish).
24.
Institute of Environmental Protection – National Research Institute, 2020, A national inventory report 2020 – inventory of greenhouse gases in Poland from 1988 to 2018. Synthetic Report, Warsaw 2020 (in Polish).
25.
JURECZKA J., STRZEMIŃSKA K., KRIEGER W. et. al., 2015, Dokumentacja geologiczna otworów badawczych.
26.
Wesoła PIG 1 oraz Wesoła PIG – 2H intersekcyjnie połączonych, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski im. St. Doktorowicza-Hrebnickiego, Sosnowiec (in Polish).
27.
KARACAN C.Ö., RUIZ, F.A., COTÈ M., PHIPPS S., 2011, Coal mine methane: A review of capture and utilization practices with benefits to mining safety and to greenhouse gas reduction, Int. J. Coal Geol., 86, 121–156.
28.
KĘDZIOR S., 2009, The issue of emission and gathering mining methane on the example of selected working coal mines in southern part of the Upper Silesian Coal Basin (Problem emisji i ujmowania metanu kopalnianego na przykładzie wybranych czynnych kopalń południowej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego), Górnictwo Odkrywkowe, 2–3, 79–83 (in Polish).
29.
KĘDZIOR S., 2012, Przystropowa strefa gazonośna w utworach karbonu południowej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego: występowanie, parametry zbiornikowe węgla oraz możliwości pozyskania metanu, University of Silesia Publications, Katowice (in Polish).
30.
KĘDZIOR S., DREGER M., 2019, Methane occurrence, emissions and hazards in the Upper Silesian Coal Basin, Poland International Journal of Coal Geology, Vol. 211, 103226.
31.
KOTAS A. (Ed.), 1994, Coalbed Methane Potential of the Upper Silesian Coal Basin, Poland, Works of Polish Geological Institute, 142, Polish Geological Institute, Warsaw.
32.
KUNDZEWICZ W, 2013, Cieplejszy świat: rzecz o zmianach klimatu, PWN Publishing House, Warsaw (in Polish).
33.
KOTARBA M., NEY R., 1995, Hydrocarbons in Carboniferous deposits in the Upper Silesia Coal Basin, [in:] Method and results development of gases accumulation in Carboniferous strata in the Upper Silesia Coal Basin (Węglowodory w utworach węglonośnych górnego karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglo-.
34.
wego, [w:] Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego), Publ: PPGSMiE Centre, Kraków, 7–24 (in Polish).
35.
KOZŁOWSKI B., GRĘBSKI Z., 1982, Odmetanowanie Górotworu w Kopalniach, Silesia Publishing House, Katowice (in Polish).
36.
KOŻUCHOWSKI K., PRZYBYLAK R., 1995, Efekt cieplarniany, Publ. Wiedza Powszechna (Common Knowledge), Warsaw (in Polish).
37.
Kyoto Protocol, Kyoto Protocol - Targets for the first commitment period, available online June 2019, https://.
38.
unfccc.int/process-and-meetings/the-kyoto-protocol/what-is-the-kyoto-protocol/kyoto-protocol-targets-.
| eISSN: | 2353-5423 |
| ISSN: | 2300-9586 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
