Wstępne badania właściwości fizyko-chemicznych bazaltowej mączki skalnej z kopalni Męcinka na Dolnym Śląsku do zastosowania w rolnictwie
1
“Poltegor-Institute” Institute of Opencast Mining, Wrocław, Poland
Autor do korespondencji
Mining Science 2021;28:175-187
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W trakcie poszukiwania, wydobywania i przetwarzania bazaltów powstają odpady wydobywcze i frakcje trudno-zbywalne. Ochrona środowiska i względy ekonomiczne wymuszają konieczność zagospodarowania jak największej części wydobytej kopaliny. Podejmowane są różne działania w celu wykorzystania tego surowca w wielu gałęziach gospodarki. Jednym ze sposobów ograniczenia gromadzenia odpadów wydobywczych może być większe niż dotychczas stosowanie naturalnych polepszaczy glebowych, tworzonych na bazie bazaltowych mączek skalnych.
W pracy opisano wyniki badań fizyko-chemicznych właściwości bazaltowej mączki skalnej pochodzącej z kopalni Męcinka na Dolnym Śląsku. Badania prowadzono w kierunku oceny przydatności materiału skalnego do zastosowania w rolnictwie jako polepszacz glebowy. Okazało się, że badany materiał skalny zawiera wielokrotnie niższe od dozwolonych do wprowadzania do gleby stężenia metali ciężkich (ołów, kadm, arsen i rtęć). Materiał skalny zawiera różne mikroelementy (Al, Si, S, Ti, Fe, Cu, Zn, Ba, Mn, Se, Mo), będące ważnym składnikiem molekuł komórek, niezbędne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Odczyn (pH) jest zasadowy, zatem polepszacz glebowy na bazie mączki skalnej może znaleźć zastosowanie szczególnie na glebach kwaśnych.
Wyniki badań granulometrycznych ziaren mączki skalnej pokazały, że materiał skalny powinien być domielony do drobniejszej frakcji (tj.0,063 mm). Stwierdzono, że mączka bazaltowa dodana do gleby poprawia oddychanie mikroorganizmów glebowych.
REFERENCJE (44)
1.
AISLABIE J., DESLIPPE J.R., 2013, Soil microbes and their contribution to soil services. [In:].
2.
J.R. Dymond (Ed.), Ecosystem services in New Zealand – conditions and trends, Manaaki Whenua Press, Lincoln, New Zealand.
3.
ALI S.S., VIDHALE N.N., 2013, Bacterial siderophore and their application: a review, International Journal of Current Microbiology. Applied Science, Vol. 2, No. 12, 303–312.
4.
ANGULO J., SALGADO M.M.M, ORTEGA-BLU R., FINCHEIRA P., 2020, Combined effects of chemical fertilization and microbial inoculant on nutrient use efficiency and soil quality indicators, Sci. Agrop., Vol. 11, No. 3, http://dx.doi.org/10.17268/sci....
5.
BÅÅTH E., 1989, Effects of heavy metals in soil on microbial processes and populations (a review), Water, Air and Soil Pollution, Vol. 47, 335–379.
6.
BADURA J., PECSKAY Z., KOSZOWSKA E., WOLSKA A., ZUCHIEWICZ W., PRZYBYLSKI B., 2006, Nowe dane o wieku i petrologii kenozoicznych bazaltoidów dolnośląskich, Przegląd Geologiczny, Vol. 54, No. 2, 145–153.
8.
BLACHOWSKI J., BUCZYŃSKA A., 2020, Analysis of rock raw materials transport and its implications for regional development and planning. Case study of Lower Silesia (Poland), Sustainability, Vol. 12, No. 8, 3165.
9.
BUCHMAN N., 2000, Biotic and abiotic factors controlling soil respiration rates in Picea abies stands, Soil Biology and Biochemistry, Vol. 32, No. 11–12, 1625–1635.
10.
BUNEMANN E.K., SCHWEDKE G.D., VAN ZWIETEN L., 2006, Impact of agricultural inputs on soil organisms – a review, Australian Journal of Soil Research, Vol. 44, 379–406.
11.
CICHY B., SKULIMOWSKI A.M.J., 2010, Odpady nieorganiczne przemysłu chemicznego w Polsce, Przemysł Chemiczny, Vol. 89, No. 10, 1319–1323.
12.
CORSTANJE R., REDDY K.R., 2006, Microbial indicators of nutrient enrichment, Soil Science Society of America Journal, Vol. 70, 1652–1661.
13.
DORDAS C., 2008, Role of nutrients in controlling plant diseases in sustainable agriculture. A review, Agronomy for Sustainable Development, Vol. 28, No. 1, 33–46.
14.
ERISMAN J., BLEEKER A., HANSEN A., VERMEULEN A., 2008, Agricultural air quality in Europe and the future perspectives, Atmospheric Environment, Vol. 42, 3209–3217.
15.
FILIPEK T., SKOWROŃSKA M., 2013, Aktualnie dominujące przyczyny oraz skutki zakwaszenia gleb użytkowanych rolniczo w Polsce, Acta Agrophysica, Vol. 20, No. 2, 283–294.
16.
GALLAGHER P., WALSH T., 1943, The susceptibility of cereal varieties to manganese deficiency, Journal of Agriculture Science, Vol. 33, No. 4, 197–203.
17.
GREINERT A., HULISZ P., JANKOWSKI M., JONCZAK J., ŁABAZ B., ŁACHACZ A., MARZEC M., MENDYK Ł., MUSIAŁ P., MUSIELOK Ł., SMRECZEK B., SOWIŃSKA P., ŚWITONIAK M., UZAROWICZ Ł., WAROSZEWSKI J., 2019, Polish Soil Classification, 6th edition – principles, classification scheme and correlations, Soil Science Annual, Vol. 70, No. 2, 71–97.
18.
JERZMAŃSKI J., ŚLIWA Z., 1979, Bazalty. [In:] K. Dziedzic (Ed.), Surowce mineralne Dolnego Śląska, Ossolineum, 259–269.
19.
HANSON P.J., EDWARDS N.T., GARTEN C.T., ANDREWS J.A., 2000, Separating root and soil microbial contributions to soil respiration: A review of methods and observations. Biogeochemistry, Vol. 48, 115–146.
20.
KABAŁA C., CHARZYŃSKI P., CHODOROWSKI J., DREWNIK M., GLINA B., GEINERT A., HULISZ P., JANKOWSKI M., JONCZAK J., ŁABAZ B., ŁACHACZ A., MARZEC M., MENDYK Ł., MUSIAŁ P., MUSIELOK Ł., SMRECZAK B., SOWIŃSKI P., ŚWITONIAK M., UZAROWICZ Ł., WAROSZEWSKI J., 2019, Soil Science Annual, Vol. 70, No. 2, 71–97.
21.
KELLAND M.E., WADE P.W., LEWIS A.L., TAYLOR L.L., SARKAR B., ANDREWS M.G., LOMAS M.R., COTTON T.E.A., KEMP S.J., JAMES R.H., PEARCE Ch.R., HODSON M.E., LEAKE J.R., BANWART S.A., BEERLING D.J., 2020, Increased yield and CO2 sequestration potential with the C4 cereal Sorghum bicolor cultivated in basaltic rock dust-amended agricultural soil, Global Change Biology, Vol. 26, 3658–3676.
22.
KEMP B., NICHOLSON P.T., 2000, Soil including mud-brick architecture. [In:] P.T. Nicholson, I. Shaw (Ed.), Ancient Egyptian Materials and Technology, Cambridge University Press, 81–91.
23.
KOCOŃ A., 2014, Nawożenie roślin strączkowych, Studia i Raporty IUNG-PIB, Vol. 37, No. 11, 127–137.
24.
KOZIEŁ M., GAŁĄZKA A., MARTYNIUK S., 2018, Wolnożyjące bakterie wiążące azot atmosferyczny z rodzaju Azotobacter – występowanie, liczebność i znaczenie, Studia i Raporty IUNG-PIB, Vol. 56, No. 10, 57–70.
25.
KUZYAKOV Y., 2006, Sources of CO2 efflux from soil and review of partitioning methods, Soil Biology and Biochemistry, Vol. 38, 425–448.
27.
-GLUBIAK E., 2019, Badania jakości trudno zbywalnych frakcji surowców skalnych z kopalni Braszowice na potrzeby polepszaczy glebowych. Wyniki badań wstępnych, Górnictwo Odkrywkowe, Vol. 1, 31–36.
28.
MARCINKOWSKI T., 2010, Emisja gazowych związków azotu z rolnictwa, Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie, Vol. 10, No. 3, 75–189.
29.
MILLER A.J., WHALLEY W.R., MOONEY S.J., STURROCK C.J., 2014, Quantifying the impact of microbes on soil structural development and behaviour in wet soils. Soil Biology and Biochemistry, Vol. 74, 138–147.
30.
NEIN D., 2019, The role of soil pH in plant nutrition and soil remediation, Applied Environmental and Soil Science, Article ID 5794869.
31.
NDEPETE C.P., SERT S., 2016, Use of basalt fibers for soil improvement, Acta Physica Polonica A, Vol. 130, No. 1, 355–356.
32.
PIWOWAR A., 2013, Zakres problematyki nawożenia w zrównoważonym rozwoju rolnictwa, Eko-nomia.
34.
PIWOWAR A., DZIKUĆ M., 2020, Energochłonność i emisyjność przemysłu nawozowego, Przemysł Chemiczny, Vol. 99, No. 4, 564–568.
35.
RAHMAN S.F.S.A., SINGHA E., PIETESEB C.M.J., SCHANKA P.M., 2018, Emerging microbial biocontrol strategies for plant pathogens, Plant Science, Vol. 267, 102–111.
36.
REMBIŚ M., 2011, Mineralno-teksturalna zmienność wybranych skał bazaltowych Dolnego Śląska i jej rola w kształtowaniu fizyczno-mechanicznych właściwości produkowanych kruszyw, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, Vol. 27, No. (3), 32–48.
37.
RUTKOWSKA A., 2018, Ocena przestrzennego zróżnicowania odczynu gleb w Polsce w latach 2008.
39.
RYAN M., BEVERLY E., LAW E., 2005, Interpreting, measuring, and modeling soil respiration, Biogeochemistry, Vol. 73, 3–27.
40.
SINGH B., NATESAN S., SINGH B., USHA K., 2005, Improving zinc efficiency of cereals under zinc deficiency, Current Science, Vol. 88, No. 1, 36–44.
41.
URBAŃSKI K., RÓŻAŃSKI P., KOZDRÓJ W., 2009, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50000, PIG i PIB. Ministerstwo Środowiska, 2017.
42.
WAINWRIGHT M.A., 1978, A review of the effects of pesticides on microbial activity in soils, European Journal of Soil Science, Vol. 29, No. 3, 287–298.
43.
WELCH R.M., SHUMAN L., 1995, Micronutrient nutrition of plants, Critical Review of Plant Science, Vol. 14, No. 1, 49–82.
44.
ZAGOŻDŻON P.P., 2008, Mączki bazaltowe w zastosowaniach rolniczych i pokrewnych, Prace Nau-kowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Vol. 123, No. 34, 133–142.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2353-5423 |
| ISSN: | 2300-9586 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
