Artykuł porusza problem deformacji wtórnych obserwowanych na powierzchni terenu w rejonie starych, nieistniejących zakładów górniczych rudy miedzi i węgla kamiennego. Autorzy omawiają proces kształtowania się deformacji w końcowym okresie działania zakładu górniczego i po jego zatrzymaniu, oraz po zaprzestaniu wszelkich prac zabezpieczających powierzchnię terenu przed wpływami działalności górniczej. Omówiono obniżenia powierzchni na przykładzie dwóch nieczynnych zakładów górniczych: „Konrad” w Iwinach wydobywającego rudę miedzi i „Thorez” w Wałbrzychu, starą kopalnię węgla kamiennego. W pierwszej części referatu omówiono krótką historię powstania starego zagłębia miedziowego i dolnośląskiego zagłębia węgla kamiennego. Następnie omówiono procesy powstawania deformacji na terenach górniczych. Prowadzenie ciągłych pomiarów geodezyjnych pozwala na monitorowanie zmian ukształtowania powierzchni terenu, w referacie wskazuje się źródła powstawania przemieszczeń pionowych po zaprzestaniu eksploatacji, zamknięciu zakładu górniczego i zatrzymaniu wszelkich prac zabezpieczających. Na obszarze Dolnego Śląska istnieje bardzo wiele pozostałości po nieczynnych kopalniach, powierzchniowe pomiary geodezyjne wykazują stałą aktywność terenów pogórniczych i konieczność kontroli ukształtowania powierzchni terenu.